Hazine ve Maliye Bakanlığı, paraya ihtiyacı olan personeline kıdem tazminatı karşılığı avans ödemelerinden vergi indirimi yapılıp yapılmayacağını soran patronun talebi üzerine aldığı kararla konuya açıklık getirdi.
Depremden etkilenen illerde yaşayan yüzbinlerce aile evlerini ve tüm eşyalarını kaybetti. Yine, bir ev inşa etmek için paraya ihtiyaçları olacak. Bazı çalışanlar da birikmiş kıdem tazminatını alarak ihtiyaçlarını karşılamayı umuyor.
Kıdem tazminatı normalde iş sözleşmesinin feshedildiği tarihte yapılan bir ödeme olmakla birlikte çeşitli nedenlerle paraya ihtiyacı olan işçilerin talebi üzerine işveren iş sözleşmesini feshetmeden kıdem tazminatı karşılığında avans verebilir. . İstanbul’da bir patron, çalışanına kıdem tazminatı karşılığında verdiği avansın gelir vergisinden düşülüp düşülmeyeceği konusunda kararsız kalınca İstanbul Vergi Dairesi’nden bilgi istedi. Vergi Dairesi yayınladığı genelge ile konuya açıklık getirdi.
Kararda, 1475 sayılı Mülga İş Kanunu ve 854 sayılı Deniz İş Kanununa göre kıdem tazminatının tamamı ile 5953 sayılı Basın İş Kanununa göre ödenen kısmının, 24 ayı geçmeyenler gelir vergisinden istisnadır. Hizmet sözleşmesinin sona ermesinden sonra ikale veya ikale sözleşmesi kapsamında ödenen tazminatlar, iş kaybı tazminatı, iş sonu tazminatı, iş güvencesi tazminatı gibi çeşitli adlar altında yapılan ödeme ve yardımların yapıldığı vurgulandı. istisna fiyatının hesaplanmasında dikkate alınmak kaydıyla bu kapsamda değerlendirilir.
Genelgede buraya kadar verilen bilgileri özetlemek gerekirse, işçiye iş sözleşmesinin sona ermesinden sonra yapılan kıdem tazminatı ve işçinin hak kazandığı kıdem tazminatını aşmamak kaydıyla çeşitli isimler altında yapılan diğer ödemeler de muaftır. vergiden.
BÜYÜKLÜK BETONUNA DİKKAT!
Kararda, işçinin kıdem tazminatı esas bedeli ve kıdem tazminatı dikkate alınarak hesaplanarak ödenen kıdem tazminatının istisna kapsamında olduğu, bu hesaplanan tutarları aşan ek ödemelerin gelir vergisine tabi olduğu kaydedildi.
Kıdem tazminatı tavanı, en yüksek memura bir yıl süreyle ödenen emekli ikramiyesine göre belirlenir. Örneğin 2023 yılının ilk yarısı için kıdem tazminatı tavanı 19.982,83 TL olarak uygulanıyor. Kıdem tazminatı, çalışanın son brüt ücreti üzerinden belirlenir ancak bir yıl süreyle ödenecek kıdem tazminatı tutarı söz konusu tavanı aşamaz. Buna göre 10 yıl çalışmış işçinin kıdem tazminatı 199.828,30 TL ve altında ise gelir vergisi kesintisi yapılmaz. Bu tutarı aşan kıdem tazminatı ve çeşitli isimlerdeki tazminat bedel olarak değerlendirilerek işçinin o ay tabi olduğu gelir vergisi diliminde vergilendirilir.
İŞ SÖZLEŞMESİ SONA ERMELİDİR
Kararda, İş Kanunu’na göre kıdem tazminatının ödeneceği durumlar hatırlatıldı. İş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebepler dışında, işçi tarafından haklı nedenle, muvazzaf askerlik nedeniyle, aylık almak amacıyla feshedilmesi halinde, yaş dışındaki emeklilik şartlarının sağlanması halinde kıdem tazminatı, kadın çalışanların evlenme tarihinden itibaren bir yıl içinde veya işçinin ölümü nedeniyle işten ayrılması halinde. ödeneceği belirtildi.
Kararda, kıdem tazminatının ödeneceği kuralların İş Kanunu’nda açıkça vurgulandığı belirtilirken, çalışanlara kıdem tazminatı ödenebilmesi için iş sözleşmesinin feshedilmesi/sona erdirilmesi gerektiğine değinildi. . İş sözleşmesi feshedilmeden veya feshedilmeden önce çeşitli nedenlerle kıdem tazminatı adı altında yapılan ödemelerin kıdem tazminatı sayılamayacağı belirtilmiştir. Bu nedenle iş akdi feshedilmeden önce kıdem tazminatı mahsubu olarak yapılan avans ödemelerinin bedel olarak değerlendirilmesi ve gelir vergisi mahsup edilmesi gerektiği belirtilmiştir.
TAZMİNAT İŞTEN ÇIKIŞ İLE ÖDENEBİLİR
Önümüzdeki günlerde, depremden etkilenen işçiler için işverenler tarafından yapılacak 50 bin liraya kadar yapılacak yardımlardan vergi ve prim kesintisi yapılmamasına yönelik yasal düzenleme yapılacak. Bu, patronlardan ücretsiz yardım için bir düzenleme olacaktır.
Ancak birikmiş kıdem tazminatını çalışanlarını kaybetmeden ödemek isteyen işverenler, depremzedelerin daha fazla paraya ihtiyacı olacağı için farklı bir yol deneyebilir. İşveren, kıdem tazminatını avans olarak ödemek yerine, personelini işten çıkararak tazminatı ödedikten sonra yeniden işe alırsa vergi ödeme yükümlülüğü yoktur.
